RAM

ma 8-2-2010 16:58

gezien: citizan tales van Jeanne van Heeswijk in RAM

In de garage van RAM vijf werken van Jeanne van Heeswijk die volgens goeroe Oosterling die ommezwaai maakte van kunst in de openbare ruimte naar de openbare ruimte als kunst. Daarvan een vijftal voorbeelden: uit Sjanghai, Zuid Holland, Rotterdam, Stavanger en Skopje.

Het werk van Jeanne laat zich nauwelijks tonen omdat het telkens gaat om het in beeld brengen van een proces dat zij op gang brengt. Eigenlijk een steen in een vijver; je kunt de ringen wel filmen maar veel van wat onder water gebeurt zie je niet. Dat breekt hier ook een beetje op. Veel geschreven informatie en weinig opvallend beeldmateriaal. Met uitzondering dan van het project “Amnesie van een landschap” over de aanleg van de N 470; dat project is werkelijk op een geniale wijze neergezet. Op een maquette van de weg zijn honderden kleine tv schermpjes neergezet met evenzovele verhalen van mensen onderweg. Een project waarin je eindeloos kunt dwalen langs al die verhalen van al die verschillende mensen. De weg als metafoor voor de duizenden levenslopen die hier worden uitgebeeld, met dat verschil met een echte mensenmenigte dat je hier naar keuze deelgenoot kunt worden van de lotgevallen van enkelingen als je daar tijd en zin in hebt.

De “soap” van een ziekenhuis in Stavanger vond ik ronduit melig. Van de projecten in Skopje en Sjanghai bleef weinig hangen, hoewel: Dat “hangen” moet je bij het project Sjanghai letterlijk nemen. Elk individu maakte daar zijn eigen t-shirt en die hangen dan ook allemaal bij RAM aan het plafond. Elke chinees toch een eigen gezicht. In Skopje schilderde Jeanne een publieke ontmoetingsruimte in de vorm van een schelp spierwit en knoopte gesprekken aan met mensen uit de omgeving die vervolgens op deze tabula rasa een leus of tekening mochten neerzetten. Niet zo verrassend, maar ongetwijfeld heb ik me er te weinig in verdiept. Het project “Dwaallicht” dat zich afspeelt in het ten dele op de schop gegane Crooswijk is te ingewikkeld om snel even te tonen. Ik had eerlijk gezegd ook geen zin meer om het vuistdikke boek over dat project tot me te nemen. Maar voor mensen die in zo’n wijk wonen is zo’n boek toch een heel bijzondere manier om verhalen uit de wijk gedocumenteerd te zien. Jeanne neemt de omgeving serieus en betuigt respect. Conclusie: rapporteren op een artistiek interessante manier over community art is nog een hele kunst; het “genieten” van deze vorm van kunst zo mogelijk nog meer. Toch is het duidelijk dat hier de Rotterdammethode ten voeten uit aanwezig is.

Tjeu