Jazz International

ma 25-5-2009 11:32

gezien: Jazz Talk + Play, Hein van der Geyn en Ed Verhoeff

Wéér een gouden formule in Zaal de Unie. Laat jazzartiesten niet alleen spelen, maar laat ze er tegenover een deskundige interviewer (in dit geval niemand minder dan de jazz recensent van vrijwel alle kranten in Nederland: Bert Vuysje) ook vrijelijk over praten.

Een heel terecht besluit mede gelet op datgene wat de artiest van deze avond, bassist Hein van der Geyn over het principe van de jazz te vertellen had: als je klassieke muziek met zijn uitgeschreven partituren beschouwt als literatuur dan is jazz te beschouwen als een gesprek (het is niet uitgeschreven en als het gebeurd is, is het voorbij). Maar het verschil met uitgeschreven literatuur is dat juist in het gesprek de ware emoties los komen. Zo klip en klaar had ik het nog niet eerder verwoord gezien: jazz als gesprek!. In een gesprek kan van alles fout gaan, gebeuren ook de gekste dingen en telt eigenlijk alleen de eindindruk: was het een goed gesprek?

Hein van der Geyn bleek een geboren performer en kon de aanwezigen op zijn bas heel beeldend het verschil uitleggen tussen het spel van de vader van alle bassisten Ray Brown (four on the flour, 4 tellen per maat) en zijn grote voorbeelde Scott Lafaro (zingen op zijn instrument; melodieus in plaats van ritmisch spelen). Samen met gitarist Ed Verhoeff werd er ook nog eens perfect gemusiceerd in een voor dit soort intieme optredens meer dan perfecte ambiance van De Unie. Dat de zaal ook nog eens helemaal gevuld was (met gratis entree hebbende studenten van Codarts, dat wel) maakte de avond tot een zeer intense ervaring. Gelukkig gaat de serie de komende weken nog vrolijk door en is een tweede serie een serieuze optie zei Meike Loeven van Jazz International in de pauze tegen me. Wel moeten de betalende bezoekers de weg naar dit nieuwe jazz podium nog weten te vinden.

Tjeu

Jazz International/Doelen

ma 16-11-2009 10:33

gezien: James Cartner en Nazaten

Bij mij beneden (hihi, wie kan dat zeggen?) traden op James Carter en de Nazaten. Net zoals twee jaar geleden met dat verschil dat het  gezelschap nu goed is voor een helemaal uitverkochte Eduard Flipse zaal. Toch een ander publiek daar dan in Lantaren/Venster. Aan het eind werd gescandeerd geklapt om het gezelschap terug op het podium te krijgen; in Lantaren/Venster is dat zo’n beetje een doodzonde. Elk podium heeft zo zijn eigen publiek. Dat ondervindt ook Meike Loeven, directeur van Jazz International, zo vertelde ze in de pauze. Hier een uitverkochte zaal, terwijl in de Unie bij diezelfde James Carter in de serie Jazz Talk and Play er nog plaatsen over waren. Overigens een gouden formule, dat Jazz Talk and Play waar ze zeker mee door wil gaan.

James Carter en de Nazaten dus. Geweldig hoe Keimpe de Jong en zijn mannen van de vrij ongecompliceerde Surinaamse Kaseko een geraffineerde muzieksoort met een complexe maar stomende ritmiek heeft weten te maken, met een hoofdrol voor de skratiye, de staande trom met dekseltje. James de Carter, de man die op alle saxen niet alleen het hardst maar ook de allerhoogste toptones kan produceren ging af en toe weer vreselijk te keer maar gedroeg zich over verder als een zeer loyaal groepslid; ook bijzonder voor deze in het algemeen als ‘moeilijk type’ omschreven grootheid.

Tjeu

Jazz International/ De Unie

ma 11-1-2010 15:28

gezien: Ongehoord en Kees van Kooten in Jazz en Poezie

Een literaire zondagmiddag in sneeuwend Rotterdam. Eerst naar de bibliotheek waar alweer voor het derde jaar het podium “Ongehoord” wordt georganiseerd voor beginnend literair en dichtend talent. Dat de kwaliteit dan soms ver onder de maat is, is een risico dat in deze aanpak ligt besloten. De eerste twee dichters voor het 15 koppige publiek waren best luisterwaardig maar een mevrouw uit Overschie die op kleutertje luister fluistertoon een verhaal over een boze schoonmoeder vertelde was niet om aan te horen. “Ongehoord” inderdaad. In de pauze vluchtte ik weer de sneeuw in.

Om vier uur naar onze eigen Unie voor de serie Jazz en Poezie. Een zaal met alleen maar zestigers kwam voor het saxofoonkwartet Ardvark en Kees van Kooten. Omdat er door een ‘managmentprobleem’ aldus de inleider enkele tientallen plaatsen te veel waren gekocht moest een deel van het publiek de zaal op het scherm in het café volgen. Maar eenmaal in de zaal gezeten werd er een puik programma gebracht. Ardvark is een kwartet dat zelf de muziek schrijft en zonder blad instudeert. Nou is dat in de jazz eigenlijk vrij gebruikelijk al vereist een samenspel van 4 saxofoons natuurlijk wel extra zorg. Omdat de begeleidende motiefjes niet zo vreselijk ingewikkeld waren en de rest toch neerkomt op vrije improvisatie snap ik niet zo goed waarom het bij deze lui dan zo langzaam gaat alvorens ze het podium op kunnen. Alle gezeur op een stokje, het optreden klonk perfect, swingend en bewijst dat jazz ook heel goed mogelijk is zonder een begeleidende sectie. Kees van Kooten is een gevestigde naam geworden die er om die reden zich niet voor schaamt om te tonen dat hij als trombonist ook maar een oprechte amateur is. Dat kun je je permitteren als je op een ander terrein, de letteren, een ongeëvenaarde kei bent. Dat bewees hij maar weer met een ontzettende geestige ode aan Remco Campert en prachtig vertaalde jazz-gedichten van een onbekende Amerikaan, John Collins waarvan de enige in Nederland aanwezige dvd eerbiedig door de hele zaal werd gestuurd.

Tjeu

Jazz International/De Unie

do 20-5-2010 11:14

gezien: jazz + talk met bastrio in De Unie

Drie bassisten zaten bij elkaar en bespraken en plein public praten over hun speelstijl, wederwaardigheden en ongemakken. Gisteravond gingen in de serie Jazz + Talk in de Unie voor slechts twintig toeschouwers drie heel verschillende Nederlandse basgiganten geanimeerd met elkaar in discussie: Ernst Glerum, Marius Beets en Ruud Jacobs. Heel mooi was de opmerking van Ernst dat hij in zijn wilde jonge jaren Ruud als een typische vertegenwoordiger van het jazz-establishment beschouwde. Daar zette je ze zoveel mogelijk tegen af! En vervolgens zat hij samen met Ruud vol bewondering te kijken naar een You Tube filmpje waarin getoond werd hoe broer Pim Jacobs in luttele minuten er in slaagde om samen met gitarist Wes Montgomerey een ingewikkeld akkoordenschema in te studeren. Ernst was niet te beroerd toe te geven hoe hij een “bruggetje” in een bepaald nummer maar niet onder de knie kreeg, waarna Marius Beets het desbetreffende nummer uit zijn geheugen moeiteloos even voorspeelde, inclusief het bruggetje. Zo van dichtbij getuige te kunnen zijn van de manier waarop professionals elkaar de maat nemen en elkaar stimuleren is een van de unieke ervaringen die deze serie (alweer aan zijn tweede jaar bezig) oplevert. Iedereen die niet komt heeft het grootste ongelijk. Je betaalt je kaartje van 12 euro dan wel niet voor een concert, maar je krijgt er wel iets unieks voor in de plaats. Zo was het ook prachtig om Ruud Jacobs aan het werk te zien als de kampioen van de “walking bass”; het in een strak lopende ritme bespelen van de bas. Daaraan vooraf ging een filmpje van de aartsvader van deze speelstijl, Ray Brown. De manier waarop die demonstreerde hoe in pak weg vijftig jaar het spelen van de bas helemaal veranderd was van het spelen volgens de “slapping techniek” met tikkende snaren en lange uithalen naar het veel gesophisticeerde tokkelen vanuit een vast hand bracht zelfs de drie doorgewinterde spelers tot vervoering. Dat interviewer Wilfried de Jong zelf ook nog een blauwe maandag bas heeft gespeeld was functioneel: zijn ingewijde vragen bracht de gedachtenuitwisseling op een intenser niveau. Twee jongens die ooit opgroeide met de Beatles en de Stones en Ruud Jacobs die in zijn opbloeitijd al een hekel aan had aan dat eenvoudige werk op drie akkoorden brachten daarna nog gezamenlijk een ode aan Blue Monk, gebaseerd op – inderdaad – de drie akkoorden van het bluesschema. Een onvergetelijke avond waarin de huiskamersfeer eigenlijk heel bevorderlijk was voor de uitwisseling van soms zelfs de intiemste details: “ik kreeg bij het spelen op een gegeven moment zo’n last van mijn schouder dat zelfs mijn vingers helemaal verstijfden. Een fysiotherapeut masseerde mijn schouderblad en tot mijn verbazing deden toen ook mijn vingers het weer”, aldus Marius Beets.

Tjeu