Het weigeren van betaalpassen leidt tot zere voeten maar geeft een goed beeld van de stand van zaken in Sjanghai

Donderdag 24 oktober

We begeven ons naar het People Square. Ooit was dit een door de Engelsen aangelegde paardenracebaan, ten tijde van de communisten werd het de plek waar de tegenstanders van het regime geëxecuteerd werden; nu is het een enorm park, omzoomd door de meeste frivole wolkenkrabbers. Heel in de verte doet het me een beetje denken aan Central Park in N.Y. In het park staan enkele musea, waaronder het Museum of Modern Arts van Sjanghai dat momenteel een tentoonstelling heeft gewijd aan het modehuis van Dior. Jur heeft een hekel aan museumbezoek en dit onderwerp trekt mij nou ook niet onmiddellijk, dus we sluiten niet aan in de lange rij van vooral modieuze vrouwen.

We worden aangeschoten door een groepje uitstekend Engels sprekende studenten die we op de foto moeten zetten. Ze blijken allen studenten Engels en dat is goed te horen. Of we geen zin hebben om mee te gaan naar een thee ceremonie. Omdat ik in mijn gids heb gelezen dat je niet moet ingaan op dat soort verzoeken omdat je dan als westerling geld uit de zak wordt geklopt doen we het ondanks de overstelpende uitnodigingen niet. Maar achteraf  heb ik toch wel spijt op deze manier een heel specifiek stukje Chinese cultuur te zijn misgelopen.

We gaan op zoek naar de Franse Concessie; de wijk waar de Fransen tot de communistische machtsovername het voor het zeggen hadden. De straten, zonder uitzondering schuil gaand onder een bladerdak van platanen, hebben veel Europees aandoende villa’s. Ergens treffen we het Jinjiang Hotel waar in 1972 president Nixon dankzij de succesvolle ‘pingpongdiplomatie’ het Sjanghai verdrag sloot met Zhou En Lai, waarmee de eerste voorzichtige toenaderingspogingen tussen China en de V.S. werden bekrachtigd.  Tegenover ligt de Franse Club waar voor het eerst ook vrouwen én Chinezen tot de ambiance van handel drijvende zakenlieden werden toegelaten. In het Jinjianghotel mogen we onbekommerd rond lopen en foto’s schieten (en naar de W.C. gaan). Maar van enige aanduiding van de hier plaats gevonden hebbende historische gebeurtenissen vinden we niets. Net zo min als bij het gebouw waar in 1921 in het geheim de communistische partij werd opgericht door 13 afgevaardigden waaronder ene Mao Ze Dong, die toen al onmiddellijk opviel door zijn gloedvolle betoog en snel leider werd van de beweging. Het pand is nu onderdeel van een project waarbij de uitwerpselen van het kapitalisme de geesten van de arbeidende Sjanhainezen af brengt van het bewustzijn van de werkelijke klasse tegenstellingen. Zo zou voorzitter Mao het gezegd hebben. Aan de andere  kant van het complex prijkt in een etalage een horloge van 1.700.00 Yuan RMB. Toch altijd nog ongeveer 2 ton! De winkels in het centrum van Shanghai zijn ontzettend luxe en kennen hun gelijke in Nederland niet. Het is duidelijk; dit is de plek waar de nieuwe rijken van de wereld samenklitten.  Je hoeft alleen maar te kijken naar de Bentleys en Rolls Royces die af en aan rijden. In de metro gaat het merendeel van de mannen gekleed in stemmig zwart en dure hemden; vrouwen in strakke zwarte pakjes en pumps, duidelijk employés  in de financiële centra.  En toch zien we hier ook de eerste bedelaars in China, vrijwel allemaal ontzettend zielige stokoude vrouwtjes. Jur wordt er helemaal week van en maant me telkens de beurs te trekken.

In de late avonduren gaan we naar, aldus de gids, dé jazzclub van Sjanghai, de JZ club. Op weg daar naar toe worden mijn beide geldpassen weer geweigerd. Dat wordt zuinig aan doen met nog 25 euro op zak aan Chinees geld. Het enige restaurant in de buurt van de JZ club dat nog open is (na 22.00 uur eten in Sjanghai is een beetje raar, blijkt nu) is een Italiaans restaurant. En zo zitten we tot onze stomme verbazing voor de tweede avond achter elkaar alweer pizza te eten. Ik blijk te weinig geld te hebben om naast de wijn ook de pizza’s te kunnen betalen en een creditcard wordt niet geaccepteerd. De bazin wordt erbij gehaald. Die zegt dat we dan maar alleen de wijn hoeven te betalen, de pizza’s krijgen we gratis. Je hoort ons nooit meer een kwaad woord over Chinezen zeggen.....

In de jazzclub speelt een prima, Europese jazzband. De biertjes zijn duur, maar de entree was gratis. We hebben geen geld meer voor een  taxi en doen er anderhalf uur over om terug naar het hotel te wandelen. Dat doen we over de grootste winkelboulevard van Sjanghai. Het geeft ons ruim de gelegenheid om een beeld te krijgen van het luxueuze winkelaanbod. Alle wereldmerken hebben enorme winkels aan deze avenue. Van Prada tot Mediamarkt en alles daartussen. Opvallend is dat een groot aantal zaken juist vanavond wordt ingericht. Bij een van de winkels is zelfs een openingsceremonie met wierookstokjes en een altaartje aan de gang. Een bewijs dat de welvaart van Sjanghai nog alsmaar groeit. Totdat misschien ook hier eens een crisis uitbreekt. Maar dat is misschien een opmerking van een jaloerse Europeaan die ziet dat het in een ander werelddeel inmiddels veel beter gaat dan in zijn eigen land.