Slotakkoord

Het was H"s idee om naar Griekenland te gaan. Ik heb niets voorbereid en heb me door H. laten inwijden in het Griekse leven. Welnu, als het haar snode plan was om mij voor eens en voor altijd verliefd te laten worden, zodat wij hier nog vele jaren terug zouden keren, dan is zij in haar opzet volledig geslaagd. Ik ben voor dit land als een blok gevallen. Alles is  verrukkelijk. Akkoord, je moet een vuilniszakje meer of minder aan de openbare weg geen punt vinden; een gat meer of minder in het wegdek gewoon voorbij rijden, een chagrijnige beambte achter een loket voor lief nemen, een claxon min of meer niet horen. Maar dan blijft er zoveel te genieten over; de avonden, de maaltijden, de stranden, de monumenten, de grote stille autowegen, de vriendelijkheid alom, de melancholieke muziek, de wijn, de Metaxa, de feta, de olijven, de tomaten, ja, vooral de tomaten!! 
Vandaag gingen we nog eenmaal langs een klooster; nu kon ik eindelijk een kloosterkerk wel van binnen fotograferen.

Ik trof slechts een monnik, wat treurig weggedoken achter de toonbank van een winkeltje vol ikonen. Op Athos liep de handel daarin gesmeerd, hier leek het wat minder. Nog een keer kiekten we de opaalgele rotsen en het turquoise water.

Nog eenmaal hieven we de retsina boven een goddelijk geroosterde dorade. Nog eenmaal dronk ik een Metaxa, o nee. Toch niet vanavond! Dat moest ik nou volgens H. maar een keertje laten. Morgen weer vroeg op om het vliegtuig naar het regenachtige Holland te halen.

Ik wil hier helemaal niet weg, H ook niet.

Aan het Canal d'Amour

Op de autoradio luisteren we veel en graag naar de griekse muziek, al ontstijgt die het niveau van de gemiddelde Nederlandstalige zenders niet, alleen is aĺles in het Grieks natuurlijk. Daarom gooien we er via Blue Tooth af en toe ook wat muziek via Spotify er door heen. Zo kwamen we bij Paul McCartney. Dat werd mijn goede vriend, Jacques, zelf met zijn vrouw op dit moment ook op reis in Griekenland, in Athene, te bar. HIj schreef me dat het tijd werd dat we nu eens kennismaakte met echte mooie Griekse klanken. Hij noemde namn van Tsitsanis, Bithikotsis en Dalaras.Jacques is een echte Griekofiel, dus zijn advies nemen we serieus. Vanaf vandaag klinkt bij ons uit de radio muziek van een van de drie. Toch weer heel andere koek dan wat we tot nu toe hoorde. Van de Italiaanse Fellini achtige muziek van Nina Rota tot bijna Oosterse klanken uit Beiroet; daartussen beweegt zich het Griekse muzikale idioom. En altijd met die typische mandoline erbij (of iets wat daar op lijkt). Veel snikken in de stem; er wordt wat afgeleden in Griekenand,ook buiten de economie om. En ook veel meeklappers;bij de live opnamen klapt het publiek bijna altijd mee; net als het Nederlandse altijd een fractie uit de maat.
Overdag rijden we naar boven en genieten van het enorme uitzicht over de 5 in de hitte zinderende baaien van Palaokastritsa.Vervolgens naar het Canal d' Amour;een groepje merkwaardig uit de zandrotsen uitgesleten kanaaltjes, waarin het prima zwemmen is. Aan een van die kanalen beloven we elkaar, als we op 19 juni 2020 nog steeds, en dan dus 15 jaar verloofd zijn, om dan....om dan... een enorm feest te geven. Save alvast the date dus.

Achteruit zonder om te kijken

In het 'Hans en Grietje' huisje hebben we een geweldig ontbijt met eigen gemaakte jam. H. is helemaal verliefd op deze plek en belooft de gastvrouw hier ooit terug te komen. Waarvan akte! We rijden nog wat door het bijzondere gebied in het Pindosgebergte dat de status van natuurpark heeft. Terecht; we klauteren door een bergdorpje waar de tijd honderden jaren heeft stilgestaan. Via een weg die langs een ' stone forest' met pannekoekfomaties leidt komen we aan een uitzicht op de Vicoskloof met Grand Canyon achtig allure; oordeel zelf:

                                                                                                   Daarna aanvaarden we de weg terug naar Corfu over de imposante weg waar wederom niemand over rijdt; de Grieken vertikken het op de door de Europese banken met heel veel geld gebouwde tolwegen te rijden! Laten we dus ophouden met het aanleggen van dit soort waanzinnige, door niemand gewenste infra-structuren!  "Geen geld meer naar de Grieken"  krijgt hierdoor een heel andere lading.
De veerboot op gaat nu ineens heel makkelijk nu ik me heb voorgenomen naar de bootsman te blijven kijken. Het blijft tegennatuurlijk om je, zonder een keer achterom te kijken, achteruit te laten loodsen; maar het werkt dus wel. Terug op Corfu rijden we nu eens langs de oostkust naar boven. Heel lelijk volgebouwd en overvol; echt niet aan te raden om daar je vakantie door te brengen, de westkust daarentegen is veel bergachtiger en schilderachtig. Daar gaan we weer naar  toe, nu naar de dubbele baai van Palaokastritsa (een wat onheilspellend naam vind ik). H. weet niet goed hoe om te gaan met Google maps, nu haar mobiel weer eens bijna leeg is; zodat we meer dan een half uur moeten zoeken naar ons appartement, een naald in een hooiberg. Uiteindelijk vinden we het toch; een in nogal hoerige kleuren uitgevoerd appartement (aquamarijnblauwe vlasgordijnen en kussens met een knalpaarse sprei op een spierwitte stenen vloer). Voor de afstandsbediening van de airconditioning moet je hier afzonderlijk betalen; voor niets gaat hier alleen de Griekse zon op.

Met Paul McCartney de berg op

Vandaag roetsjen we van Chalkidiki via de grote autoweg tussen Thessaloniki en Ioanina weer helemaal terug van het oosten naar het westen van Griekenland, het land waar we inmiddels stevig van zijn gaan houden. Wat een eten, want een leuke mensen en wat een prachtige landschappen. Gids van deze reis H. heeft vandaag een nieuwe verrassing petto, een bezoekje aan een bijzondere plek in het Pindosgebergte boven Ioanina. Onder de welluidende klanken van Paul McCartneys nieuwste CD "Egypt Station" (een absolute aanrader, die man heeft niets meer te verliezen en schrijft de ene pakkende melodie na de andere, waarbij de 70 plusser er nog stevig op los kan rocken) beklimmen we de berg die ons voert naar een prachtig huisje met een kamer die zo weggeplukt lijkt uit een Hans en Grietje verhaal; alleen de boze wolf ligt niet op ons te wachten. wel een zeer vriendelijke gastvrouw. Met haar gaan we weer in gesprek over de situatie in Griekenland. Ze is blij dat Varoufakis en Sipras bakzeil hebben gehaald met hun ideeen om desnoods uit de euro te stappen. De economische ramp zou niet te overzien zijn geweest. Zij heeft minder problemen met de noord Europese voogdij.Grieken zijn een prachtig en trots volk maar het zijn net kinderen, ze zijn soms doldriest en hebben af ten toe een straffe hand nodig. Het land krabbelt nu op, aldus onze zegsvrouw. Ook raken we in gesprek met een jonge Israelisch echtpaar met drie kinderen. Binnen de kostste keren hebben we het ook met hen over de politieke situatie in Israel. Moeilijk, moeilijk. Met mijn Nederlands veroordeling van de bezettingspolitiek van de Israeliers kom ik er  bij hen duidelijk niet door. Het verhaal kent vele kanten, aldus de twee. Daar laten we het nu maar bij. Het moet wel gezellig blijven.
Laat in de middag gaat we op zoek naar de Vicoskloof, volgens het Guinnes Book of Records de diepste kloof ter wereld. We staan na een stevige wandeling voor een enorme spelonk, waarvan we de diepte moeilijk kunnen pijlen. Guinnes zal ongetwijfeld gelijk hebben.De zon kleurt de bovenste rand van de Griekse Canyon oranje rood; een overgetelijk schouwspel.

Athos door de ogen van een ongelovige

1.
 Vandaag dus naar de Griekse versie van Monnikendam; het onafhankelijke mannenstaatje op de
berg Athos. Er mag geen vrouw naar binnen, ook  vrouwelijke dieren niet. Alleen kippen zijn toegestaan vanwege de eieren die nodig zijn bij het maken van verf voor de iconen. De weg naar Athos blijkt bezaaid met hindernissen, formaliteiten en misverstanden. Bij de boot in Ierissos sta ik niet genoteerd, dus krijg ik daar vanuit de auto die aan de haven staat geparkeerd, geen permit uitgereikt. Dus maar door naar het een kwartier verder gelegen Ouranoupolis. Daar wemelt het van de pelgrims, dus ik lijk goed te zitten . Op het permitbureau sta ik wel ingeschreven maar pas voor volgende week zondag. Het loket klap dicht. Goede raad is duur; ik probeer het nog eens na telefonisch overleg met H.. De ambtenaar, die duidelijk geen woord Engels spreekt verwijst me door naar de collega naast hem. Na enig aandringen begrijpt deze de situatie en geeft de andere ambtenaar het teken dat het alsnog akkoord is. Zijn collega sloft  naar het kopieerapparaat  en presenteert alsnog het fel begeerde document.  Als ik beleefd vraag of er nog een boot gaat (die boot die ik moest hebben is al lang vertrokken) wordt er geërgerd  " JAHAA" geschreeuwd .Ik ren naar een boot die klaar ligt, maar daar blijkt dat ik een kaartje moet kopen op het bureau waar ik net vandaan kom. Dus weer terug.. Met veel armgezwaai maakt men daar duidelijk dat ik verderop moet zijn voor en ticket. Maar de man daar haalt zijn schouders op en zegt dat ik toch echt op de boot moet zijn.  Zuchtend en vloekend ren ik weer naar de boot.,die precies voor mijn neus wegvaart. Ik ben nu in alle staten en bereid alle kloosters in  Griekenland plat te branden!  Terug naar het  bureau  waar ik met mezelf afspreek heel rustig en beleefd te blijven. Dat blijkt te werken. De enige Engels sprekende beambte legt me nu pas ui9t dat je op de ene boot het kaartje moet kopen bij een ticket office en op de andere boot op de boot zelf. Wie het nog snapt mag het zeggen. Enfin, uiteindelijk verkrijg ik toch een permit en een kaartje en kan ik anderhalf uur later dan gepland alsnog naar het Griekse Monnikendam.

Op de boot valt mij op dat een monnik als maar selfies staat te maken.

Wat zou God er van vinden dat een van zijn discipelen zijn eigen beeltenis misschien wel even belangrijk vindt als die van Hem. Maar er daalt geen bliksemschicht uit de staalblauwe hemel en het schip wordt niet door een huizehoge golf verzwolgen. Laten we dus aannemen dat de barmhartige God het allemaal wel best vindt.

Ik ga met een minibusje vanaf een haventje naar het verdeelcentrum midden op het eiland waar busjes de pelgrims naar de verschillende kloosters rijden. Ik zie veel jonge paters en menigeen heeft een mobiel. Men gaat hier toch enigszins met zijn tijd mee. Alle busjes zijn van het merk Mercedes; ook niet slecht! Sommige paters verplaatsen zich in een Range Rover of een Jeep; kan minder. De wegen zijn echter erbarmelijk; we moeten, met zijn twaalven opgepropt in een busje, soms stapvoets rijden om een beetje om de kuilen en keien heen te zeilen. Na een uur sta ik voor het oudste en grootste klooster op het eiland, Mengiris Lavras. Ik loop door een middeleeuwse poort waarna ik aanbeland  lijk in een boerendorp uit de 18e eeuw. We worden ontvangen met een klont turks fruit en - inderdaad - een glaasje brandewijn. Dat vind ik nou echt aardig. Na wat toespraakjes in het Grieks wordt ik met de enige andere buitenlander, een Rus, op een aparte laapzaal gelegd waar op een bed na, alle overige leeg zijn. Weinig buitenlanders vandaag dus.
Voorlopig kan ik aan het fotograferen slaan en dit verhaaltje schrijven., voortdurend lastig gevallen door heel veel vliegen.

2.
Voor de avondmaaltijd ga ik al meteen in de fout. Ik heb uit de Griekse inleiding die bij aankomst van de groep is afgestoken, niet begrepen dat er a) een avondmaaltijd was en b) dat die vooraf wordt gegaan door een dienst. Ik hoor vanuit de kerk gezang en weet dus dat ik te laat ben Ik zet mij voor de kerk neder naast de duizendjarige cipres

en krijg gezelschap van een oude monnik. Hij vraagt waar ik vandaan kom. Holland? Ah, Rotterdam en Terneuzen, zegt 'ie. Het moet niet veel gekker worden. Dat zijn precies de plaatsen waar zich mijn beide boeken afspelen! Hij blijkt een zeeman te zijn geweest die in genoemde plaatsen heeft vertoefd. Ik vergeet van pure verbazing te vragen of hij ooit in Porgy en Bess is geweest. Maar goed ook, want hij zegt na zijn pensioneirng de zondige wereld de rug te hebben toegkeerd en monnik zijn gewordenl De mens kan kiezen voor God of Satan, maar het lijkt er op dat men steeds weer voor het laatste kiest, aldus mijn buurman. Hier proberen wij proberen wat daaraan te doen door dichter tot God te komen. Plotseling tikt hij op mijn knie. Of ik mijn beide voeten op de grond wil zetten. Blijkbaar zijn over elkaar geslagen benen niet passend als op een afstandje de voorganger uit de kerk voorbij komt.
Dan de eetzaal in.

Een langwerpige zaal, van onder tot boven vol met freso's. Gedurende de maaltijd staat een oude monnik voortdurend uit een dik boek voor te lezen. Met elkaar praten aan tafel lijkt niet de bedoeling. De monniken zijn allen getooid met een fez met een zwarte sluier en wisselen geen woord met elkaar. Eens gezellig met elkaar het nieuws doornemen is het hier niet bij.  De maaltijd zelf is sober maar best lekker, rijst met een zweem van tomatensaus, feta en een ijzeren beker zure, rode wijn erbij. De perzik vergeet ik mee te nemen omdat we ineens allemaal moeten gaan staan als de voorlezer met zijn gevolg de eetzaal verlaat.
Dan na het eten onmiddellijk weer de kerk in

Hoewel die officieel "katholikon" heet staan katholieken klaarblijkelijk niet goed aangeschreven. Als ik besluit om toch maar aan te schuivesn in de rij die de uitgestalde relekwien gaat kussen, wordt ik door een monnik ruw uit de groep weggestuurd. Orthodox? Fluistert hij in mijn oor. Nee, katholiek, lieg ik. Eruit! De monnik  achter de tafel met relekwieen is echter een meer eoecumenische gedachte toegedaan en gebaart dat ik toch mag aanschuiven. Ik kus alle relekwieen. Zogenaamd, want ik zorg dat ik met mijn lippen al door duizenden bezoekers besmette voorwerpen niet aanrak. ik zou eens orthodoxitis kunnen krijgen! Misschien hoor ik als heiden eigenlijk wel in de hel. Die staat treffend overal afgebeeld. Een fanatiekeling heeft de vrijheid genomen om in de eeuwenoude fresco's overal de ogen van heidenen in de hel weg te krassen 

Of ik als katholiek daarbij hoor weet ik niet zeker, maar denk van wel. Benieuwd of Satan mij vannacht op mijn brits met rust laat.

3
Niet dus! 's nachts  blijken er nog meer Russen op de slaapzaal bij te zijn gekomen, die allemaal vrij rumoerig zijn; een van hen heeft een spuitbus bij waarbij hij zijn matras en dat van zijn companen uitvoerig gaat ontsmetten

. Ook de onderkant van de matrassen wordt ter hand genomen. Met een zaklamp wordt de vloer minitueus onderzocht. Blijkbaar wemelt het van het ongdierte aan het geroezemoes te horen. Opeens lig ik helemaal niet meer zo lekker op mijn matrasje. Wordt deze via slechts een deurtje te bereiken zaal ooit wel eens gelucht en worden de lakens regelmatig verschoond? Op een eiland zonder poetsvrouwen heb ik daar zo mijn twijfels bij. De paters hier in hun lange zwarte stoffige soepjurken lijken me niet heel erg frisse jongens. Op een gegeven moment wordt al het gedoe om me heen te gortig en roep ik de Russen via mijn buurman George, met wie ik eerder die dag heb kennis gemaakt, tot de orde. Daarna wordt het stil en kan ik een paar uur slapen voordat ik om 3  uur in de nacht een monnik op een ijzeren plaat hoor rammelen. Dat zal het teken zijn dat de mis gaat beginnen.Maar als ik over de binnenplaats loop is het overal stil. De kerkdeur is dicht. In de lauwe nachtlucht hoor ik slechts de roep van een uil. Onverrichterzake keer ik weer terug naar de slaapzaal. Als ik weer wakker word is het inmiddels half zes en is de dienst al een uur aan de gang. Ik kleed me snel aan en ga eerbiedig op de drempel van de kerkdeur staan. Binnen valt een flauw kaarslicht waar te nemen en dreunen twee stemmen een eindeloos lange litanie af. Al snel vind ik het helemaal niet erg dat ik een uur van deze sessie gemist heb. Het gemurmel gaat eindeloos voort. Af en toe fladdert een zwarte schim voorbij Blijkbaar mag men tijdens de verspers (of metten of wat dan ook) gewoon heen en weer lopen. Ik blijf echter keurig op de drempel. In de verte prevelt een monnik bij kaarslicht vanuit een boek zijn eigen gebed. Dan komen er een aantal schimmen uit het eerste deel van de kerk en gaan tegen de klapstoeltjes in het tweede gedeelte staan. Ik voeg me maar bij hen. Het gebed gaat eindeloos door, waarbij het me opvalt dat zo nu en dan een zinnetje wordt overgenomen door een stem uit een ander gedeelte van de kerk. Een prima manier om te kijken of iedereen wel bij de les blijft. Aan het eind begint buiten weer iemand op een houten bord te slaan. Hoewel de dienst nog niet afgelopen lijkt, dwingt de vroege vertrektijd van ons busje ons gezelschap leken de kerk uit. Tegen het ochtendkrieken stappen we in de bus om aan de hobbelige terugreis te beginnen. Op de radio gaan de gebeden vgewoon door. Ik hoor  kyrie eleison
 wel twintig keer achter elkaar.
Al met al vind ik het bizar dat al meer dan duizend jaar een groep monikken, jong en oud, ver van de bewoonde wereld, meent op deze manier de zondige aarde een stukje dichter richting God te duwen. En dat alles zonder enig overtuigend bewijs dat al hun inspanningen ergens toe hebben geleid; sterker nog, Satan regeert nog steeds of misschien zelfs steeds meer, aldus de enige monnik die ik gesproken heb..

Een zwaar leven

De hele dag on der deze olijfboom zitten lezen, luieren , luisteren naar de nieuwste langspeler van Paul McCartney en de grappa geproefd  van de vader van de hotelbaas. 47 procent !Dat was het wel zo'n beetje.

Op weg naar kloosterland

De reis voert ons naar Gerakini, in de oksel van Chalkidiki.

Dat is tussen de eerste en tweede van de drie vingertjes die ten zuid oosten van Thessaloniki de Egeische Zee insteken. Dat derde vingertje is belangrijk. Daarop bevindt zich namelijk een onafhankelijk republiekje, Mount Athos geheten, dat louter mannelijke bewoners heeft; allen monniken die de ongeveer 20 kloosters aldaar bewonen. Gisteren heb ik in Thessaloniki een permit bemachtigd die ik zondagmorgen in alle vroegte moet ophalen in Ouranoupolis, van waaruit een bootje vertrekt naar het eiland (eigenlijk een schiereiland, maar over land kun je er blijkbaar niet komen). H. laat ik achter in Gerakini, waar ik onmiddellijk aan moet toevoegen, dat zij de grote promotor van deze mannentrip is. Het leek haar een leuk idee, dat ik me daar bij een van de kloosterpoorten vervoeg om vervolgens een nachtelijke mis bij te wonen. Dat stellen de monniken namelijk verplicht: wie naar Athos wil komen moeten snachts naar de kerk. De monniken houden er een merkwaardige dagindeling op na. Slapen doen ze overdag. Ze worden wakker om middernacht en gaan in de vroege ochtend kerken bij kaarslicht. Dat idee sprak mij ook wel aan; een herkerstening op late leeftijd, desnoods op orthodox Griekse grondslag , brengt mij wellicht dichter tot de kern van het bestaan. Het houdt me in ieder geval een dag weg van Griekse wijn en andere verleidingen. Hoewel, ik lees ergens dat  bezoekers van de kloosters soms ontvangen worden met een glas brandewijn. We zullen het zien.
Maar nu eerst nog anderhalve dag doorbrengen in een tuin met olijf- en citroenbomen, pal aan zee. Daar ben ik inmiddels bijna in aanraking gekomen met een grote oranjekleurige kwal. Gods hand voorkwam nog net een aanvaring; mijn goede voornemens werpen inmiddels hun heilzame werking vooruit.

Grieks talent in alle maten en soorten

Het lijkt wel of heel Tessaloniki bestaat uit terrassen. Met een 6 kilometer lange boulevard langs de zee is dat enigszins verklaarbaar, maar ook ver van de boulevard zien we overal terrassen, groot en klein. Die moeten allemaal klanten hebben om te draaien, en dat hebben ze ook.Tessaloniki is een studentenstad, misschien verklaart dat waarom op een willekeurige donderdagmiddag vanaf een uur of vier de terrassen vol beginnen te raken. Van de crisis die Griekenland heeft geteisterd valt niets te merken, of het moet de enkele bedelaar van middelbare leeftijd zijn Veel zijn het er trouwens niet als je T. langs elke willekeurige andere grote plaats in zuid Europa zet.
Op onze lange weg terug naar huis over de boulevard passeren we eerst een prachtige kunstwerk waar juist een foto shoot plaats vindt. De fraaie dames pak ik natuurlijk even mee met mijn cameraatje.

Dan vervolgens langs verschillende straatmusici die verbluffend goed spelen. Eentje, een sopraan saxofonist, legt me aan de hand van het accoordenschema van Besa me Mucho uit hoe makkelijk soleren eigenlijk is. Ja, ja, hij wel. Hij speelt net zo 'eenvoudig' als Miles Davis legt hij uit een soleert nog wat op het bekende nummer Tutu (bekend althans bij mij). Ook een gitarist verderop speelt alsof hij Frank Zappa zelf is. Wat een talent allemaal hier in de Griekse avondlucht. H.'s knie begint te kraken, gelukkig vinden we een bushalte die ons lataste eindje naar Eve helpt overbruggen. Van de beloofde discussie over de Griekse economie komt het zo laat in de avond niet meer. H. ploft op bed neer en zegt geen pap meer.

Hoe de revolutie haar eigen kinderen opeet

Tessaloniki lijkt een plaats die zich in niets onderscheidt van elke andere west Europese grote stad. De winkels, zo stellen we na een grote avondlijke wandeling in een buitenwijk vast, zijn groot en modern, de terrassen talrijk en vol met zowel ouderen als jongeren. De prijzen zijn gelijk (hoewel, in Tessaloniki ietsjes lager dan op het zeer  toeristische Corfu). Totdat we in gesprek raken met onze hospita voor de komende twee nachten in haar appartement 5 hoog in een keurige buitenwijk dicht tegen de kust aan. Zij spuwt haar gal (na een leuk inleidend gesprek van een half uur) over de zittende regering van het linkse Syriza onder leiding van Alexis Trsipras. Degene die Griekenland dacht te kunnen bevrijden van de greep van de ' trojka', de Europese Commissie, de Europese Centrale Bank en het IMF. We lopen hier nog steeds aan de leiband van de banken, zegt Eve, onze hosita, en Tsipras is er typisch zo eentje van links lullen en rechts zakken vullen. Ai, dat hadden we niet verwacht. Ik probeer terug te vallen op een boek dat ik de reis aan het lezen ben, de lotgevallen van Yanis Varoufakis, de door links geprezen en door Dijsselbloem cs. verketterde minister van Financien. Hoewel ik V. ook een blaaskaak vond ten tijde van de Grexit-crisis ben ik door het lezen van zijn boek tot heel andere gedachten gekomen. Hij probeerde oprecht Griekenland te bevrijden uit de wurggreep die de Eurpese trojka uitoefende. Geen cent meer naar de Grieken riep Rutte in verkiezingstijd, maar V. legt in zijn boek uit dat dat eigenlijk betekende: geen cent meer via Griekenland naar de Duitse en Franse banken. Want daar gingen al die honderden miljarden naar toe, niet naar de arme Grieken die alsmaar armer werden. Varoufakis wordt in mijn ogen langzamerhand de dappere David die het tegen Goliath Brussel en vooral Duitsland opneemt in het belang van het Griekse volk. Maar wat zegt Eve: als Varoufakis zich nu nog in Athene zou vertonen zou hij gelyncht worden. We kunnen zijn bloed wel drinken. Niet alleen de banken hebben dus de schuld aan alle ellende, maar vooral ook de linkse politici met V. voorop! Dat een revolutie zijn eigen kinderen op eet wordt hier maar weer eens mee bewezen Met Eve en veel andere Grieken gaat het slecht, zegt ze. De lonen blijven zakken en de prijzen stijgen. Ik betaal mijn gas en electriciteitsrekening nog maar gedeeltelijk, zoals bijna alle Grieken.  Hoe dan de door ons met eigen ogen aanschouwde de welvaart op straat valt te verklaren, ga ik haar morgen vragen. Dit hoofdstuk krijgt nog een staart.

Behangen met zilver naar de Meteorieten

H.gaat vanmorgen in haar eentje shoppen en komt terug met een berg zilver in de vorm van een ring, oorbellen en een halsketting. De Griekse economie kan hier in Ionanina weer een tijdje voort. Maar het staat haar beeldig moet ik zeggen; Aphrodite's child!
Dan op naar de kloosters die zweven als meteorieten; de Meteorakloosters. Ze behoren niet tot de 7 wereldwonderen, maar zouden daartoe eigenlijk gerekend moeten worden. Ze dateren uit de 14e en 15e eeuw en zijn gebouwd op de toppen van een merkwaardig gebergte dat 60 mijoen jaar geleden is gevormd en door aardbevingen is opgestuwd en vervolgens door rivieren en ijsmassa's weer afgevijld en bijgeslepen tot zuilen die nu kaarsrecht tot 400 meter hoogte reiken. De bouwmaterialen van de kloosters zijn steen voor steen, balk voor balk, naar boven getakeld in rieten mandjes.Hier kan met recht van monnikenarbeid gesproken worden! We waren te laat om ergens binnen te kunnen. Blijkbaar houden de monniken er geen Grieks maar noord Europees dagschema op na; laat ons daar nou net geen rekening mee gehouden hebben. Maar de kloosters en de bizarre omgeving waren ook van buitenaf een bezoek meer dan waard. Hier zijn er vijf:

Stein kieke

"Stein kieke"; zo heet in het Venloos bij de familie Luxembourg het door hen weinig aantrekkelijk geachte bezoek aan opgravingen, waar ook ter wereld. Vandaag zijn we steinen gaan kieken in Dodoni, waar zich het oudste en grootste amfitheater van Griekenland bevindt.

Al in de 8ste eeuw voor Christus bouwden de toemalige bewoners hier rond een boom waar zich een door de God Gaia vrijgelaten duif had genesteld, een heiligdom. Bronzen ketels rond de boom opgehangen gaven geluid. Aan de hand daarvan bepaalde het orakel van Dodoni, lang voordat het orakel van Delphi begon te raaskallen, de toekomst. Het is zo laat in het seizoen zeer rustig. Her en der staan professoren in de archeologie met hun studenten stenen te krabben en te poetsen. Wij toeristen mogen slechts op een afstand eerbiedig staan toekijken. Dat lijkt me nou een vak waarbij haast een absoluut afwezige factor is. Iets wat er duizenden jaren heeft gelegen stof je niet even in een ochtend af. Het amfitheater zelf ligt er fraai bij, je mag er echter helaas niet op klimmen. Even in het midden in de handen klappen en voort maar weer naar de volgende steenhoop.
In Ioanina, de zilverstad aan een meer, lopen we in de avondzon, wanneer het licht het mooist is de oude stadswallen op naar een oude moskee. Als we er zijn zien we verderop nog een minaret liggen. Dat de islam nooit greep heeft gekregen op Griekenland blijkt dus toch niet helemaal te kloppen. Degene die hier al die minaretten liet neerzetten, Ali Pasha, werd, toen hij zich niet naar het Ottomaanse rijk wilde schikken, door diezelfde Ottomanen een kopje kleiner gemaakt. Het alleraardigste rasterwerkje tooit zijn graf. Ook toen al bleken Islamieten het onderling lang niet altijd eens. Net als christenen overigens.

Ontwaken wanneer de zon zakt

Vandaag blijkt de andere kant van Parga. dat we bereiken door de bordjes "kasteel" omhoog te volgen, zo mogelijk nog mooier dan het havenplaatsje aan de andere kant. Onder de lui dreinende tonen van Bob Marley zien we, op een prachtige terras dat boven de baai ligt,  met een koel glas fonkelende retsina voor ons, de zon achter de heuvelrug zakken. Het is ons nu wel duidelijk, het echte leven in Griekenland begint pas na zessen. de dag slaan we stuk op een strand in weer een andere baai onder een grote parasol op een stretcher, ook niet slecht. Elk half uur zoeken we verkoeling in de blauwe plas. Wie doet ons wat!

overpeinzingen van een grijzende man

De man staat luid roepend en met armen en handen zwaaiend voor mijn huurauto. Met zijn vingers wijst hij naar zijn ogen. " Naar mij kijken!" bedoelt ie. Maar instinctief kijk ik met het achteruit rijden toch naar achteren. " Hier kijken" brult de man. Als ik mijn hoofd weer om draai begint hij door het geopende raampje aan mijn stuur te rukken. " Eruit" gebaart hij vervolgens en rijdt zelf mijn auto helemaal tegen de achterwand van de veerboot aan. Zo vergaat het alle bestuurders op de veerpont van Lefkimi in het zuidelijke puntje van Corfu naar Igoumenitsa. Met het volgende beeld als eindresultaat.

Maar het feit dat, voorzover ik kan nagaan, ik de enige bestuurder ben die vanachter zijn stuur vandaan is gehaald knaagt toch aan mijn eergevoel.  Ook die wat oudere man met die bloedmooie , veel jongere  vrouw naast hem zet me aan het denken; hoe doen die mannen dat toch? Een mens peinst heel wat af tijdens zo'n reis. Ik praat erover met H.; over die man en zijn vriendin  en over die schreeuwende bootsman, "Trek je niet aan"  zegt H. " Jij kunt heel goed boeken  schrijven". Vandaag wordt bekend, zo lees ik op de site van de PZC, dat mijn boek over Frank Koulen meedoet met de laatste 11 voor de verkiezing van het beste Zeeuwse boek 2018. Meer dan een schrale troost!
' s Avonds lopen we rond in Parga, dat helemaal voldoet aan het stereotiepe beeld van het mooie mediterrane havenplaatsje. Als we rond een uur of negen onze ouzo achterover hebben geslagen en beginnen aan onze zeebaars, resp. ' red snapper', is het leven beter dan ooit.

H in de hoofdrol

De heldin van onze moeders was keizerin Sisi. Hoewel ik bij mijn weten die drie films over haar weelderige maar ook tragische leven nooit bewust heb gezien, ondanks de jaarlijkse reprises rond de kerstdagen, had ik een aha-erlebnis toen ik de slagroomtaart zag waarin zij haar vakanties sleet. Dat paleis herkende ik. Kitscherig maar toch ook niet echt lelijk. Nadat ze was vermoord door een anarchist diende het als zomerverblijf van de Duitse keizer. En in de  tweede wereldoorlog verbleven er Duitse generaals. Van binnen viel vooral het imposante trappenhuis op met een schilderij van Achilles dat zo uit de studio's van Hollywoord weggehaald leek. Hierbij enkele scenes met in de hoofdrol H. Op de laatste foto` haar blik als Sisi denkt aan de schuinsmarcheerderij van haar gemaal Franz Jozef.

Het is vandaag windstil en iets minder warm door de bewolking. De zee is glad als een spiegel, hetgeen het badderen aanzienlijk aangenamer maakt dan gisteren. In de verte klinkt Nederlandstalige muziek; Nederlanders vind je hier overal. In de middag zien we ze met busladingen vol laag over de zee aan komen vliegen vanaf een terras hoog in de bergen bij de tuinen van Sisi's optrekje. Elk vliegtuig zeilt laag over het muizeneilandje voor de kust van Corfu het eiland op.(heel goed kijken)

Een stoere man met een klein hartje

. s Ochtends bij het zwembad (toch wel lekkerder dan die golven waarin je nauwelijks kunt blijven staan, zoals we gisteren merkten) zie ik een man met een t-shirt dat ik ook wel zou willen hebben: " Don't underestimate an old man!".

In het fort dat aan de haven waakt over Corfu Stad raak ik H. kwijt. Ik ben even een oude poort ingedoken om te kijken of ik daardoor en eindje de rots boven het fort op kan lopen(zie het muizengaatje op de foto boven). Een groot hek sluit de gangen rond de rots ,  de mansarden, af,  dus onverrichter zake keer ik terug. H. nergens te zien, dus loop ik over de slotgracht het complex weer uit. Ook geen H. We hebben de afspraak dat, mochten we elkaar ergens kwijt raken, we altijd terugkeren naar de plek waar we begonnen, dus terugkeer naar de ingang van het fort lijkt me het meest logisch; geen H. Uiteindelijk besluit ik na een half uur om dan maar terug te lopen naar de plek waar we de auto hebben geparkeerd; aan de rand van de stad langs een groot park. Ook daar geen H. Dan maar weer terug naar de ingang van het fort. Ik begin nu toch een een beetje ongerust te worden. H. kennende is die ook naar mij aan het zoeken. Ik heb vandaag geen telefoon bij, dus we kunnen elkaar ook niet oproepen. Uiteindelik besluit ik dan toch maar terug te keren naar de plek waar ik haar voor het laatst zag, bij de poort naar de mansarde. En ja hoor, daar zie ik H.spiedend in de rondte rondlopen. Ik kan nit anders concluderen dan dat zij zich beter aan onze afspraak heeftgehouden dan ik. Per slot van rekening ben ik degene die alsmaar van plek is veranderd. Ongerust was ze overigens helemaal niet. Ik zou waarschijnlijk een weg helemaal naar boven gevonden hebben, en ja, dan ben je een tijdje weg. Toch een beetje opgelucht stapt deze stoere man met zijn bange hartje hand in hand het stadje in. Idylliser kan ik het niet maken.
Onderschat een oude man niet, maar overschat hem evenmin!